Powstanie w Wandei
10 marca 1793 roku w Wandei, w zachodniej Francji, wybuchło rojalistyczne powstanie przeciwko terrorowi Rewolucji Francuskiej. Bezpośrednia przyczyną wybuchu był dekret Zgromadzenia Narodowego z lutego 1793 roku powołujący do broni 300 tys. mężczyzn w wieku od 18. do 40. roku życia oraz prześladowanie księży odmawiających ślubowania na „Konstytucję cywilną kleru”. W walkach zginęło wówczas ponad 320 tys. Francuzów.
Powstanie objęło nie tylko Wandeę, ale cały obszar ograniczony od północy Loarą, a od zachodu z Oceanem Atlantyckim. Przed rewolucją, dzięki dobrze rozwiniętemu rolnictwu, był to jeden z najbogatszych regionów. Prowincja ta była jedną z kilku, które oddelegowały do Stanów Generalnych największą liczbę deputowanych. Wandeę zamieszkiwała ludność konserwatywna, głęboko związana z instytucją Kościoła. Bohaterowie, którzy w 1793 roku stanęli do walki z krwiożerczą i antyklerykalną władzą rewolucyjną w departamencie Wandea, obrali za swój znak wizerunek Serca Jezusowego, podpisanego słowami „Bóg i król”.
W akcie zemsty ówczesne władze Francji skierowały do Wandei tzw. 12 „kolumn piekielnych” – wojsko eksterminowało systematycznie ludność departamentu. Rozpoczęły się masowe egzekucje przy użyciu gilotyny oraz topienie ludzi, rozebranych do naga i związanych ze sobą, wiele osób zmarło także w więzieniach. Na podstawie szczątkowych informacji zachowanych w kościelnych i prywatnych archiwach liczbę ofiar w latach 1792-1802 można określić na 117 257. Ze względu na systematycznie niszczenie przez władze Francji wszelkich dokumentów państwowych dotyczących powstanie, dane te są niepełne. Krwawe stłumienie powstania wandejskiego przez wojska rewolucyjne uznawane jest często za pierwszy nowożytny przykład ludobójstwa.
Mas/historykon.pl
Przekaż wieści dalej!